Yerba Mate zamiast kawy
Yerba Mate to tradycyjny zamiennik kawy w krajach Ameryki Południowej | fot.: Fotolia

Yerba Mate – orzeźwiający dar natury

Yerba Mate to skarb Ameryki Południowej. Zaparzone w charakterystycznych naczyniach liście ostrokrzewu paragwajskiego, stanowią nie tylko zdrową alternatywę dla napojów pobudzających, ale i element tamtejszej kultury. Co jakiś czas media obiegają zdjęcia papieża Franciszka (rodowitego Argentyńczyka) podczas popijania zielonego napoju. W Polsce niestrudzonym propagatorem rytuału picia yerby jest Wojciech Cejrowski, chętnie sięgają po nią podróżnicy, którzy mieli okazję spróbować jej w kraju pochodzenia, a także zwykli poszukiwacze nowych smaków. Dlaczego warto spróbować egzotycznej yerby?

Skąd Yerba Mate?

Yerba Mate jako pierwsi zaparzali Indianie Guarani w Ameryce Południowej (stanowiła odpowiednik skądinąd znanej fajki pokoju). Zwyczaj picia pobudzającego napoju szybko przejęli hiszpańscy i portugalscy marynarze, u których doskonale sprawdziła się także jako panaceum na szkorbut. Yerbę docenili jezuici (w czasie działalności misyjnej),  którzy z czasem zaczęli nawet handlować suszem. W XIX wieku plantacje ostrokrzewu rozrosły się, zwłaszcza na terenie współczesnej Argentyny. Niebagatelny wpływ na rozwój uprawy tej rośliny mieli także Polacy, wędrujący po świecie w czasach zaborów. Do dziś niektóre uprawy są w rękach właśnie potomków polskich imigrantów. Yerbę pije się w Argentynie, Paragwaju, Urugwaju i Brazylii.

Właściwości Yerba Mate

Yerba Mate słynie przede wszystkim z właściwości pobudzających. Inaczej niż w przypadku kawy, Yerba zapewnia stały, delikatny dopływ kofeiny i tym samym przeciwdziała spadkom energii i koncentracji.

Ponadto:

  • ma właściwości bakteriobójcze
  • zawiera mnóstwo przeciwutleniaczy spowalniających procesy starzenia
  • jest źródłem makroelementów: potasu, magnezu, sodu i żelaza
  • zawiera witaminy: B1, B2, B3, B5, kwas foliowy i witaminy C i A
  • poprawia odporność organizmu
  • usprawnia trawienie

Ze względu na wysoką zawartość kofeiny nie zaleca się picia yerby przez kobiety w ciąży i karmiące piersią. Napar wzmaga wydzielanie żółci i soków trawiennych, dlatego nie powinny jej pić osoby z chorobą wrzodową. Ponadto ma działanie moczopędne.

Picie yerba mate
Argentyńczycy piją yerbę na zewnątrz, w Polsce to nadal rzadki widok | fot.: Fotolia

Rytuały picia Yerby

Tradycyjnie Yerbę pije się z naczynia (matero) wykonanego np. z tykwy (calebassa). Przed pierwszym wypiciem yerby należy je przez kilka godzin zalać (najlepiej naparem z Yerby), wylać i ostrożnie wydrążyć naturalną gąbkę ze środka. Dopiero po tej czynności możemy używać naczynia do picia. W takich naturalnych calebassach nie wolno zostawiać resztek liści ani samego napoju, bo spowoduje to uruchomienie procesów gnilnych albo powstanie pleśni. Oczywiście do mycia nie wolno używać detergentów (które miałyby później wpływ na smak naparu), a jedynie wyparzać je i pozostawić do wyschnięcia. Obecnie z równym powodzeniem możemy używać szklanek albo specjalnych naczyń ceramicznych. Na świecie można także kupić specjalne termosy. Ważniejsza jest specjalna „słomka”, czyli bombilla, która zapobiega wypijaniu fusów.

Matero rodzaje
Wybór rodzajów matero jest ogromny | fot.: Fotolia
  • ile sypać? W krajach, w których yerbę pije się pasjami, wsypuje się dużo liści – nawet 3/4 objętości naczynia. Nie warto jednak szaleć – napar ma charakterystyczny dymny smak (niektórzy mówią: tytoniowy), do którego trzeba się przyzwyczajać stopniowo. Na początek wystarczą 2-3 łyżki suszu.
  • temperatura – około 80 stopni Celsjusza. Są także wersje przygotowywane na zimno. Naczelną zasadą jest unikanie wrzątku, który „zamyka” aromat.
  • mieszać-nie mieszać? Zanim włożymy bombillę do naczynia z parzącą się yerbą, zamykamy palcem wylot powietrza, co zapobiegnie dostaniu się liści do środka. Nie ma przeciwwskazań co do mieszania naparu, ale pijemy go po uspokojeniu płynu i rozwarstwieniu się liści (które potrafią zapchać wlot bombilli).
  • zalewanie – tradycyjnie nie usuwa się fusów z naczynia, a jedynie uzupełnia wodę w zależności od zapotrzebowania. Przy każdym kolejnym zaparzeniu napar będzie miał mniej kofeiny – proces dolewania możemy powtarzać kilkukrotnie.

Yerba Mate to fantastyczny, orzeźwiający napój, który możemy sączyć w ciągu dnia bez obawy o spadek koncentracji czy wieczorne kłopoty z zasypianiem. To skarbnica witamin i makroelementów. Pomimo specyficznego smaku, warto dać jej szansę. Na rynku dostępne są odmiany suszu o różnej intensywności, pylistości i aromacie. Nie przejmujmy się zanadto ortodoksyjnymi zaleceniami dotyczącymi jedynego słusznego sposobu parzenia i picia – ważne jest, żeby napój nam smakował, dlatego warto indywidualnie dla siebie dobrać naczynie, ilość yerby i sposób parzenia.

Octarine

Sprawdź także

The Rock Zanzibar kultowy bar

Kultowe puby i kawiarnie w różnych zakątkach świata

Zarówno kawa jak i przekąski z pewnością będą smakować wyjątkowo, jeśli spożyjemy je w niebanalnym …