Jedni tylko tak widzą „pójście na swoje”, inni znów decydują się na ten krok po latach zatrudnienia. Ale, koniec końców, postanawiają to samo: by otworzyć własny biznes. Nierzadko taki wybór okazuje się strzałem w dziesiątkę, choć towarzyszą mu również obawy i wątpliwości. Część z nich dotyczy samych formalności, związanych z zarejestrowaniem działalności gospodarczej. O czym trzeba pamiętać i jakie czynności wykonać, aby poprawnie założyć własną firmę?
Dlaczego warto postawić na swoją działalność gospodarczą?
Zarówno praca na etat, jak i prowadzenie własnej firmy ma swoje plusy i minusy. Z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć, że wybór pomiędzy zatrudnieniem u kogoś a zarządzaniem biznesem zależy w dużej mierze od charakteru danej osoby. Na przykład jej preferencji dotyczących specyfiki pracy lub planów na przyszłość. Statystyki jednak pokazują, że coraz więcej Polaków postanawia założyć własną działalność gospodarczą. Mowa tu zarówno o freelancerach, jak i ludziach rozbudowujących swoją firmę i jej kadrę.
Mimo wielu – i nieraz trudnych – decyzji oraz wyzwań, jakie stoją przed osobami prowadzącymi biznes, aspekty własnej działalności potrafią nie tylko okazać się naprawdę korzystne. Często wręcz stają się lustrzanym odbiciem czyjejś filozofii życia. Chodzi też o kwestie, których nieraz próżno szukać w modelu pracy na etat. Polscy przedsiębiorcy, pytani o powody stojące za stworzeniem firmy, zazwyczaj w pierwszej kolejności wymieniają niezależność. Możliwość bycia swoim szefem, za czym idzie brak podporządkowania innym, samodzielne podejmowanie decyzji oraz rozstrzyganie własnych spraw, dotyczących m.in. finansów i czasu pracy. Ponadto, osoby prowadzące działalność gospodarczą kierują się potrzebą podwyższenia standardu życia oraz poprawy sytuacji materialnej, zarówno u siebie, jak i u swoich bliskich. Z prowadzonych badań wynika, że w Polsce majątek ludzi samozatrudnionych jest średnio kilkukrotnie większy, niż pracowników etatowych. I to od przedsiębiorców zależy, ile zarobią – nie ma więc w tym aspekcie górnej granicy. Do tego dochodzą: łatwiejsze nawiązywanie współpracy i rozliczanie się z klientami, różne ulgi finansowe (np. obniżenie uiszczanego podatku poprzez wliczenie wydatków na usługi bądź towary w koszty firmy) – zwłaszcza na start działalności w przypadku składek na ZUS. Dla wielu osób własny biznes to także nieustanny rozwój, spełnianie swoich marzeń, poznawanie fascynujących miejsc oraz inspirujących ludzi.
Zakładanie własnej firmy – co trzeba wiedzieć, jakie kroki podjąć?
Jednak co jeśli jesteśmy już zdecydowani na sto procent, że chcemy otworzyć własny biznes, tylko… zwyczajnie nie wiemy, jak się za to zabrać, od czego zacząć? W końcu mimo pewnych udogodnień w przepisach, prawidłowe zarejestrowanie działalności wymaga od nas wypełnienia stosownych dokumentów i podjęcia odpowiednich kroków formalnych. A ponadto – także zrealizowania tych zadań we właściwej kolejności. Na szczęście współcześnie istnieją nawet sprawdzone, pomocne serwisy internetowe, które w klarowny tłumaczą początkującym przedsiębiorcom, jak założyć firmę krok po kroku.
Co więcej, korzystanie z sieci pozwoli nam nie tylko zebrać istotne informacje na temat rejestrowania działalności gospodarczej. Sporą część zadań, jakie trzeba w tym kierunku wykonać, również możemy zrobić przez internet – mowa tu m.in. o pozyskaniu potrzebnych formularzy oraz instrukcji ich wypisywania. Na początku powinniśmy wypełnić dokument CEIDG-1 (chodzi o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej). Tam trzeba podać rodzaj działalności, w czym pomoże nam Polska Klasyfikacja Działalności (zawierająca spis czynności – w formularzu CEIDG-1 umieszczamy jedynie ich numery). Konieczne będzie też określenie formy opodatkowania. Jest trochę opcji w tym zakresie i warto wcześniej się z nimi zapoznać, by wiedzieć, która z nich może okazać się najodpowiedniejsza dla naszego biznesu. W opisywanym formularzu trzeba także zaznaczyć, kto będzie zajmował się prowadzeniem dokumentacji finansowej firmy. Ogólnie mówiąc, wybór sprowadza się do dwóch opcji: księgowości internetowej (polecanej nieraz w przypadku działalności jednoosobowych, dużej liczby wystawianych faktur) bądź konkretnej księgowej z tradycyjnego biura (opcja wskazana przy większych firmach, ze względu na więcej formalności, związanych choćby z zatrudnianiem pracowników i przyznawaniem im wynagrodzeń).
Zakładanie firmy wiąże się również z dopełnieniem formalności względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przedsiębiorca występuje bowiem dla ZUS-u w podwójnej roli: jako Płatnik (osoba wpłacająca składki, za siebie i ewentualnie zatrudnionych pracowników) oraz jako Ubezpieczony (korzystający np. ze służby zdrowia). Podstawowe dopełnienie wspomnianych formalności wiąże się ze złożeniem do ZUS-u jednego z dwóch głównych dokumentów: ZZA (rejestracja tylko do składki zdrowotnej) lub ZUA (rejestracja do wszystkich składek). Każda z opcji posiada swoje udogodnienia, ale i wymogi, których trzeba przestrzegać. Warto też wspomnieć, że dokument taki możemy podpisać i dołączyć do formularza CEIDG-1. W innym wypadku na jego dostarczenie (wtedy w formie papierowej) mamy 7 dni, licząc od dnia rozpoczęcia działalności.
Jeśli zdecydujemy się być VAT-owcem, konieczne stanie się złożenie w Urzędzie Skarbowym dokumentu VAT-R. Rzecz dotyczy podatku od dóbr i usług, którym obciążany jest klient firmy, a ta jedynie przekazuje go do US. Zwykle bycie czynnym podatnikiem VAT opłaca się osobom, które, zarządzając przedsiębiorstwem, same muszą kupować usługi lub materiały z VAT-em. Przy okazji pamiętajmy, że nasz Numer Identyfikacji Podatkowej pozostaje bez zmian i zostaje automatycznie przyznany również zakładanej działalności. Jeśli dotąd nie posiadaliśmy NIP-u, zostanie on nam nadany podczas realizacji wniosku o zarejestrowanie firmy.
Niezbędne okaże się też założenie firmowego rachunku bankowego (udając się do siedziby banku lub wypełniając formularz w trybie online). W tym celu będzie nam potrzebny dowód osobisty oraz oryginał wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (wydruk z systemu CEIDG). Po założeniu konta musimy – za pomocą wniosku aktualizacyjnego CEIDG – poinformować o tym fakcie ZUS i Urząd Skarbowy. Warto też zaopatrzyć się w pieczątkę firmową, chociaż przepisy nie wymagają stosowania jej. Na wspomnianej pieczęci widnieją takie dane, jak: pełna nazwa firmy (z imieniem i nazwiskiem przedsiębiorcy), adres siedziby działalności, NIP, REGON i ewentualnie też dane kontaktowe – telefon, faks, adres e-mail.
OLI