Zmarły 19 października 2020 roku Wojciech Pszoniak to niewątpliwie jedna z najważniejszych postaci w polskiej kinematografii powojennej. W czasie swojej długiej i owocnej kariery filmowej, absolwent Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie stworzył wiele niezapomnianych kreacji, które do dziś rozpalają wyobraźnię widzów. Poniżej przedstawimy kilka najbarwniejszych postaci odgrywanych przez tego uznanego tytana aktorstwa.
„Diabeł”, reż. Andrzej Żuławski – Diabeł
Niewiele jest trudniejszych postaci do odegrania, niż sam Książę Ciemności, tymczasem Wojciech Pszoniak miał okazję wcielić się w niego dosyć wcześnie w swojej karierze. Film Andrzeja Żuławskiego z 1972 roku jest obecnie kojarzony przede wszystkim z wyjątkowo długim oczekiwaniem na swoją premierę; zablokowany w 1972 przez komunistyczną cenzurę, leżał „na półce” przez ponad piętnaście lat i trafił do kin dopiero w roku 1988. W tym mrocznym horrorze Pszoniak wciela się w rolę tajemniczego Nieznajomego, który uwalnia z więzienia młodego szlachcica, Jakuba. Mężczyzna nie wie, że jego wybawiciel to sam Antychryst, i wraca wraz z nim w swoje rodzinne strony. Z wolna diabeł wpędza go w coraz większe szaleństwo, co popycha go do strasznych czynów.
„Wesele”, reż. Andrzej Wajda – Dziennikarz i Stańczyk
W swojej cenionej adaptacji dramatu Wyspiańskiego z 1972 roku, Andrzej Wajda w pomysłowy sposób obsadził Wojciecha Pszoniaka w dwóch rolach: obecnego na weselu Dziennikarza oraz Stańczyka, zjawy, z którą ten rozmawia. Pszoniak wyjątkowo przekonująco odegrał zarówno zadufanego w sobie, gardzącego tradycją i przeszłością intelektualistę, jak i jego nadprzyrodzonego rozmówcę, który wypomina mu jego błędy i niegodną postawę. Sceny dialogu obu tych postaci to prawdziwy popis aktorstwa, który dowodzi, że Wojciech Pszoniak potrafił nie tylko wczuć się doskonale w każdą odgrywaną przez siebie rolę, ale też że umiał to zrobić nawet w obrębie tej samej sceny.
„Ziemia obiecana”, reż. Andrzej Wajda – Moryc Welt
W tym legendarnym filmie z 1974 roku, będącym adaptacją głośniej powieści Władysława Reymonta, Pszoniak wciela się w rolę młodego żydowskiego biznesmena w dziewiętnastowiecznej, przemysłowej Łodzi. Jego bohater, wraz z przyjaciółmi: granym przez Daniela Olbrychskiego Karolem i Maksem, w którego wciela się Andrzej Seweryn, nie ustają w staraniach zbicia dużej fortuny. Śledząc ich poczynania, film zagłębia się jednocześnie w paskudny, zindustrializowany świat przełomu wieków, i analizuje mroczne strony ludzkiej natury. Pszoniak znakomicie odgrywa rolę człowieka, któremu pieniądze przesłoniły wszystkie inne sprawy, w dużej mierze wpływając na potężny wydźwięk filmu.
Wyżej wymienione postacie to tylko niewielki wycinek z ogromnego portfolio ról Wojciecha Pszoniaka. A przecież artysta ten udzielał się nie tylko w kinie – jego żywiołem był teatr, gdzie również dorobił się znacznej ilości uznanych ról. Również jego twórczość kabaretowa do dziś cieszy się dużą popularnością. Warto zapoznać się z dorobkiem tego uznanego aktora, by oddać cześć jego pamięci.
AMA