Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
Najważniejsze przejścia, najbardziej spektakularne wyprawy, polscy himalaiści, którzy przeszli do historii wspinania w najtrudniejszych górach świata. Polskie Himalaje, czyli edytowana i uzupełniona o wydarzenia z ostatniego dziesięciolecia swoista encyklopedia dokumentująca eksplorację Himalajów i Karakorum, to jedna z tych pozycji wydawniczych, obok których żaden miłośnik tematyki górskiej nie może przejść obojętnie.
Janusz Kurczab, Wojciech Fusek, Jerzy Porębski: Polskie Himalaje
Wydanie uzupełnione, wydawnictwo Agora, 2018
Wydana w 2008. roku 6-tomowa historia polskiego himalaizmu napisana ręką Janusza Kurczaba (jednego z najwybitniejszych wspinaczy, ale i kronikarza polskich osiągnięć górskich) to pozycja kultowa. W końcówce 2018. roku nakładem wydawnictwa Agora ukazała się zaktualizowana jednotomowa jej edycja.
Uzupełniono w niej historię z ostatniego dziesięciolecia (2008-2018), uwzględniając m.in. zimowe wejście na Broad Peak wraz z tragedią, która wydarzyła się niedługo po nim, czy szczególnie aktualne i wciąż żyjące w pamięci sympatyków wspinania wydarzenia sprzed roku, kiedy to na zboczach Nanga Parbat pozostał kolorowy ptak polskiego himalaizmu, Tomasz „Czapkins” Mackiewicz (swoją drogą ten ostatni doczekał się własnej biografii wydanej 23.01.19 nakładem Agory).
Polskie Himalaje z 2018. roku to publikacja mająca na celu pokazanie w sposób przekrojowy działalności Polaków w najwyższych górach świata. Kolejne rozdziały są budowane według podobnego klucza: kolejne szczyty, wyprawy, ważne historie. Na ich tle wyróżniają się fragmenty poświęcone Wandzie Rutkiewicz – swoistemu fenomenowi złotej ery himalaizmu, wspinaniu kobiecemu i Kindze Baranowskiej, która współcześnie kontynuuje najlepsze tradycje kobiecego wspinania. Przykuwają uwagę także opisy największych górskich tragedii z udziałem Polaków.
Co oczywiste, próba całościowego ujęcia tej bogatej historii z góry zakłada pewną skrótowość. Nie należy jednak mylić jej z przytaczaniem suchych faktów i katalogowaniem wejść. Zamiast tego otrzymujemy historię najważniejszych dokonań napisaną językiem przystępnym i potoczystym, skrzącą od anegdot, dramatycznych dialogów i zwrotów akcji.
Hermetyczny świat wspinaczy staje się bliższy nawet tym, którzy na co dzień preferują nizinny tryb życia. Wyrazem dbałości o komfort czytelniczy mniej zorientowanych jest fakt zawarcia w ostatniej części książki najważniejszych pojęć, „słownik wyrazów obcych”, a także biogramów wybitnych wspinaczy z naciskiem nie tyle na daty i szczegóły kariery, co znaczenie danego wspinacza, na rys ludzki, wyjątkowość która wyróżniała daną osobę na tle innych alpejskich i himalajskich indywidualistów.
Tę himalajską kronikę można więc traktować globalnie jako opowieść o polskich zdobywcach, ale także jako punkt wyjścia do własnych poszukiwań, drogowskaz do wybierania i pogłębiania wiedzy o najbardziej inspirujących wydarzeniach i postaciach. Jest ona także przejrzystą encyklopedią, a więc pozwala na łatwe odszukanie wybranego wątku, odświeżenie wiedzy. Całość jest bogato ilustrowana zdjęciami z prywatnych archiwów, co dodatkowo podnosi walor całości i oddaje czytelnikowi cząstkę himalajskiej magii.
Polskie Himalaje czyta się więc nie jak katalog wydarzeń, a raczej jako zbiór opowiadań, odrębnych historii będących częścią wielkiej opowieści o eksploracji najbardziej wymagających górskich kolosów.
Dominika Pawlikowska
