Literatura rosyjska wielu z nas kojarzy się z XIX- i XX-wiecznymi słynnymi pisarzami i dramatopisarzami, takimi jak Anton Czechow, Michaił Bułhakow, Fiodor Dostojewski oraz Vladimir Nabokov. Doskonałe dzieła literackie rodem z Rosji to jednak nie tylko Mewa, Mistrz i Małgorzata, Zbrodnia i kara czy Lolita. Warto zwrócić uwagę także na nowsze pozycje, które w wielkiej obfitości wydają pisarze współcześni.
Rosja postapokaliptyczna
Z Rosji pochodzi wielu twórców, którzy piszą powieści z gatunków science fiction, fantasy czy postapo. W ostatnich latach światową karierę zrobił Dmitrij Głuchowski, który zasłynął głównie ze swojej postapokaliptycznej trylogii składającej się z powieści Metro 2033, Metro 2034 i Metro 2035. Akcja pierwszej części cyklu rozgrywa się w moskiewskim metrze w 2033 roku, czyli 20 lat po wojnie nuklearne, natomiast kolejne części są jej kontynuacją. Swój pomysł na fabułę tych powieści i przedstawione w nich realia Głuchowski rozwinął w międzynarodowym projekcie Uniwersum Metro 2033. Stosując się do zasad ustalonych przez Głuchowskiego, pod szyldem projektu, powstają książki pisane przez autorów z całego świata. Głuchowski napisał jeszcze kilka innych powieści oraz opowiadań o tematyce apokaliptycznej i postapokaliptyczne jak np. Czas zmierzchu i FUTU.RE.
Do poczytnych autorów rosyjskich specjalizujących się w fantasy i science fiction należy także Siergiej Łukjanienko. Jest on współautorem (z Władimirem Wasiljewem) cyklu Patrole, reprezentującego gatunek urban fantasy. Łukjanienko jest twórcą także powieści Jesienne wizyty oraz Atomowy sen.
Rosyjskie kryminały i powieści sensacyjne
Jednym z najbardziej znanych współczesnych pisarzy rosyjskich jest Boris Akunin. Jest on autorem kryminałów, których akcja zazwyczaj rozgrywa się w realiach carskiej Rosji. Akunin jest twórcą kilku poczytnych cykli powieściowych, takich jak Przygody Erasta Fandorina, Prowincjonalny kryminał, czyli przygody siostry Pelagii i Przygody magistra. Akunin opracował również zbiór najmroczniejszych dzieł współczesnych zachodnich beletrystów: Lekarstwo na nudę.
Warto zwrócić uwagę także na twórczość Darji Doncowej, która tworzy głównie powieści kryminalne o zabarwieniu humorystycznym. Jest laureatka szeregu nagród literackich. Do napisanych przez nią powieści należą m.in. Przesyłka dla Kameleona, Słodki padalec i Nieściśle tajne. Autorka cieszy się ogromną popularności w Rosji – w samym 2013 roku wydano tam 2.8 mln egzemplarzy powieści Doncowej.
Kogo jeszcze warto czytać?
Pisząc o współczesnych pisarzach rosyjskich nie sposób nie wspomnieć także o Dmitriju Bykowie, który uznawany jest za jednego z ważnych członków opozycji antyputinowskiej. Jako pisarz zasłynął takimi tytułami jak ŻD i Uniewinnienie.
Poza Bykowem, warto zapoznać się także z twórczością Zachara Prilepina i Władimira Sorokina. Prilepin jest członkiem i aktywnym działaczem Partii Narodowo-Bolszewickiej oraz weteranem obydwu wojen czeczeńskich. W swoich powieściach Patologie i Sańkja porusza motywy autobiograficzne. Sorokin jest natomiast czołowym przedstawicielem rosyjskiego konceptualizmu. Do jego ważnych dzieł należą Lód, Dzień oprycznika i Bro.
To oczywiście tylko przegląd ciekawych dzieł współczesnych pisarzy rosyjskich. Zdecydowanie warto sięgnąć po kilka z wymienionych tu pozycji i rozpocząć (lub kontynuować) swoją fascynującą przygodę z rosyjską literaturą!
IJA