Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
Wśród dużej części społeczeństwa zachodzi przekonanie, iż przemoc jest określeniem jedynie agresji fizycznej, do takich form przemocy można zaliczyć uderzanie, kopanie, popchnięcia lub szarpanie. Często zdarza się, iż wielu ludzi, kierujących się specyficzną mentalnością, nie potrafi przyjąć rzeczowych argumentów, a nawet uzasadnień naukowych, potwierdzających, iż przemoc przyjmuje także inną formę, niż fizyczną. Przez tego typu myślenie wielu oprawców nie jest w stanie zrozumieć nawet swojego złego postępowania, nie zauważa go, a ofiary bywają nieuświadomione, co skutkuje często usprawiedliwianiem oprawcy, obwinianiem samych siebie, zaburzeniami psychicznymi i lękowymi, a nawet depresją.
Przemoc psychiczna: niebezpieczna, krzywdząca i wyniszczająca
Przemoc psychiczna dotyka najczęściej kobiet i dzieci, to właśnie te osoby stanowią łatwy cel dla agresora, są także one częściej zależne od mężczyzn. O psychicznej formie przemocy dopiero od niedawna mówi się więcej, społeczeństwo staje się bardziej doinformowane, przez co też bardziej świadome. Przemoc tego typu bywa niezauważalna, nie pozostawia widocznych siniaków ani zadrapań, będących skutkiem uderzeń lub szarpania. Ta forma przemocy nie zawsze jest także wyrażana za pomocą krzyku, nie można jej usłyszeć zza ściany, często najbardziej przemocowe wypowiedzi są ukryte w zwyczajnej rozmowie, za miłym tonem lub pozorną troską.
Przemoc psychiczna skrywa się też często w milczeniu, zaniedbywaniu, obojętności, manipulacji, a także w karaniu ciszą, czyli tak zwanych „cichych dniach”. Do innych form przemocy psychicznej zalicza się groźby, agresję słowną (wyzwiska, drwienie),szantaż, upokorzenia i wszystkie działania mające na celu obniżenie wartości drugiej osoby
Przemoc psychiczna – jakie są uwarunkowania stosowania jej?
W niektórych sytuacjach przejawy przemocy psychicznej są stosowane na zasadzie braku świadomości. Występuje wiele czynników, które uznawane są jako podłoża w aspekcie psychologicznym, przez które człowiek może postępować w narcystyczny i agresywny sposób, do tego typu uwarunkowań z racji charakteru zalicza się między innymi: zaniżoną umiejętność bycia asertywnym, niską samoocenę, kłótliwość, deficyty poznawcze (polegające na zaburzonym odbieraniu ofiary i jej roli), oraz problemy komunikacyjne, wynikające z braku umiejętności i trudności z przyjęcia złości drugiej osoby i rozmowie o tym, a także za wzięcie odpowiedzialności za swoje złe postanowienia. Osoby takie nie dopuszczają do siebie, że nawet bez dotknięcia drugiej osoby mogą ją krzywdzić, nie zauważają swojego złego zachowania czy błędnego myślenia.
Najczęściej jednak oprawcy są nacechowani problemami osobowościowymi zaliczanymi do swoistego rodzaju form zaburzeń w sferach emocjonalnych, poznawczych i behawioralnych, a także negatywnymi wzorcami wyniesionymi z domu rodzinnego.
Czym jest Gaslighting?
Gaslighting jest techniką manipulacji, uznawaną za jedną z najsubtelniejszych form przemocy psychicznej. Stąd pojawiają się także określenia, iż sprawca tej przemocy „nosi białe rękawiczki”, oprawca przybiera postać mocno dominującej, lekceważącej i szydzącej z ofiary, przez co zaczyna ona kwestionować swoje zachowania i emocje. W wolnym tłumaczeniu Gaslighting odnosi się do wyrażenia „Gas light”, co po polsku można przetłumaczyć jako „gasnący płomień”. W takim przypadku ofiara traci poczucie pewności siebie, „gaśnie”, zaczyna analizować postrzeganie samej siebie i często traci w ten sposób czujność, zdrowy rozsądek i zastanawia nad własną poczytalnością. Wątpliwości w takim przypadku są większe niż własne racjonalne przekonania.
Kontrola nad postrzeganiem świata i wszelkich wydarzeń jest głównym celem, który za pomocą manipulacji próbuje osiągnąć oprawca.
Gaslighting – jak brzmi?
Oprawcy, najogólniej rzecz ujmując, chodzi o podważanie wszystkiego co ofiara czuje, widzi i myśli, sprawiając, że sama zaczyna ona zastanawiać się, czy to przypadkiem z nią jest coś nie tak. Oprawca często wywołując świadomie złość w drugiej osobie, tworzy swojego rodzaju prowokację, aby później móc wpajać ofierze, iż jest ona przewrażliwiona i przesadza. Kolejnym krokiem występującym w takich sytuacjach w związkach jest zazwyczaj tak zwany „miesiąc miodowy”, w którym to oprawca wydaje się być odmieniony, jednak jedynym celem takiego działania jest zatrzymanie przy sobie partnerki. Sprawia to ogromną trudność dla ofiary i jej racjonalnej oceny sytuacji.
Gaslighting i kilka przykładów jak konkretnie on brzmi:
- „wymyślasz”,
- „nigdy bym czegoś takiego nie powiedział/a, nie zrobił/a”,
- „przestań histeryzować”,
- „uspokój się”,
- „masz w sobie zbyt wiele emocji/uczuć”,
- „przesadzasz”,
- „znowu masz problem”,
- „idź do psychiatry, świrujesz”,
- „to był tylko żart”,
- „potrzebujesz pomocy”.
Ofiary Gaslightingu często po wielokrotnie powtarzanych manipulacjach ze strony swojego oprawcy kwestionują swoją relację i własne zachowania. Boją się one walczyć o swoje, zwracać uwagę na rzeczy, które im nie odpowiadają, aby znów nie usłyszeć, że przesadzają lub, że nic takiego nie miało miejsca. Po nieustannie pojawiających się tego typu manipulacjach ofiara zaczyna obwiniać się za problemy w relacji i ostatecznie może w pełni poddać się wszystkiemu co mówi jej oprawca.
Warto ufać samemu sobie, wierzyć swoim przeczuciom i mimo wszystko świadomie reagować na manipulacyjne działania w naszym kierunku.
AKA