Instalacje artystyczne to wieloelementowe konstrukcje, w których ważna jest przestrzeń, gdzie stawiana jest instalacja (i która zmienia się pod jej wpływem), wykorzystane materiały, sam proces powstawania dzieła, jej relacja do innych przedmiotów i osób oraz czas trwania wystawy (czasowa lub stała). Instalacje wywodzą się z rzeźby, projektów kreowania artystycznej przestrzeni i operowania relacjami między przedmiotami. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć o instalacjach i jak prezentują się współczesne trendy tego nurtu?
Instalacje artystyczne – podstawowe elementy
Instalacje artystyczne wykonuje się z materiałów pochodzących z dowolnego źródła – od przedmiotów wykorzystywanych na co dzień, po media (np. internet, wideo, nagrania dźwiękowe). Na początkowych etapach instalacje powstawały w opuszczonych budynkach (m.in. tereny po dawnych fabrykach i innych obiektach przemysłowych) oraz w okolicznościach natury nietkniętej wcześniej ludzką ręką. Dzięki temu sztuka wyrwała się z izolacji i wyszła z muzeum w przestrzeń społeczną. Obecnie instalacje spełniają z powodzeniem swoją rolę w przestrzeniach zamkniętych i otwartych.
Instalacje artystyczne systematycznie zyskują na popularności, głównie dlatego, że w prosty i skuteczny sposób są w stanie wpłynąć na miejską przestrzeń oraz oddziaływać na ludzi. Strefa publiczna zyskuje dzięki temu nowy charakter i zmienia oblicze nawet najbardziej bezbarwnego fragmentu miasta.
Konstrukcje artystyczne w mieście są silniejszym bodźcem dla odbiorcy, niż w izolowanym muzeum. Wykorzystują element zaskoczenia, tajemniczości oraz bazują na tym, że wydzielona przestrzeń artystyczna inaczej wpływa (a wręcz zakłóca) na najbliższe otoczenie przechodnia. Poza czterema ścianami obiektu wystawowego, instalacje zaczynają funkcjonować jako nowy byt, wprowadzający harmonię i niestandardowy punkt orientacyjny w przestrzeni publicznej.
Instalacje artystyczne – aktualne trendy
Instalacje artystyczne ogranicza tak naprawdę tylko wyobraźnia i technologia wykonania. W ostatnim czasie światło dzienne ujrzało kilka wyróżniających się projektów, które odbiły się echem zarówno w artystycznym świecie, jak i wśród odbiorców, którzy chętnie dzielą się informacjami na ich temat w mediach społecznościowych.
Escobedo Soliz
Projekt meksykańskich twórców „Dziedziniec MoMA PS1” to przykład sztuki stającej się integralną częścią przestrzeni publicznej. Instalacja nie tylko wpada w oko, ale także jest źródłem cienia dla strudzonych przechodniów. Umiejscowiona na dziedzińcu galerii w Nowym Jorku chmura kolorów w postaci linek zaczepia odbiorców, nakłaniając do zatrzymania się i wejścia w interakcję.
SO? Architecture
Przygotowany w Stambule projekt „Sky Garden”, to wiszący ogród w centrum metropolii. W czarnym obramowaniu znalazły się zawieszone rośliny w doniczkach. Pod instalacją można usiąść i skorzystać z rzucanego przez rośliny cienia. Główne atuty projektu to minimalizm i lekkość eleganckiej formy.
Christio
Instalacja 81-letniego, pochodzącego z Bułgarii artysty to kreacja całkowicie nowej przestrzeni. „The Floating Piers” jest ścieżką o długości 3 kilometrów, która została stworzona na wodach jeziora Iseo (Włochy). Konstrukcję stanowią moduły z poliuretanu, które dodatkowo zostały obleczone materiałem w kolorze pomarańczy. Instalacja stanowi połączenie wysepki znajdującej się na środku jeziora z ulicami miasta. Pomysł czekał blisko 45 lat na realizację.
Katharina Grosse
Artystka przygotowała pełną intensywnych kolorów przestrzeń, zatytułowaną „Rockway!”. Zapomniany budynek należący do armii USA został odmieniony zarówno w środku, jak i na zewnątrz falą czerwonej, różowej i białej farby. Projekt jest pożegnaniem budynku, który do końca roku ma zostać zrównany z ziemią.
Yayoi Kusama
Japońska artystka nieco inaczej podeszła do tematu wody w swojej instalacji „The Narcissus Garden”. Tafla stawu w New Canaan (USA) została pokryta przez metalowe kule. To dynamiczna rzeźba zmieniająca swój układ w zależności od ruchów wody i wiatru. Projekt jest odświeżeniem instalacji z 1966 roku, który był prezentem dla Philipa Johnsona, który 17 lat wcześniej zaprojektował Szklany Dom – pawilon mieszkalny w modernistycznym stylu.
Max Mertens
Artysta ustawił w centrum Luksemburga 450 ręcznie robionych huśtawek z drewna wiszących na kolorowych sznurkach wysoko nad ulicą, a projekt nazwał „The Swings”. Okolice handlowych obiektów zaczęły zachęcać także do odpoczynku i zatrzymania się na chwilę, a przedmioty dzięki przestrzeni zyskały nowy kontekst – nawołują do beztroski i przywołania przyjemnych wspomnień.
Przywołane instalacje artystyczne obrazują możliwości i brak ograniczeń w tworzeniu sztuki. Jednocześnie w przestrzeni społecznej zatarły się granice izolujące artystyczne twory w obiektach muzealnych. Dzięki temu mamy możliwość oddziaływania na rzeczywistość i inspirowania się w otaczającej nas miejskiej rzeczywistości.
Materiał partnera zewnętrznego