Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
Formaty true crime, czyli prawdziwe kryminały, od lat cieszą się niesłabnącą popularnością. Dokumenty, podcasty, książki i seriale o rzeczywistych zabójstwach i morderstwach przyciągają miliony widzów i czytelników na całym świecie. Co sprawia, że tak mroczne tematy fascynują tak wiele osób? Psychologia oferuje kilka wyjaśnień, które zostały podparte badaniami naukowymi.
Poszukiwanie emocji i adrenaliny
Według badań, jednym z powodów, dla których ludzie są przyciągani do treści true crime, jest dążenie do doświadczenia silnych emocji w kontrolowanym środowisku. Badania pokazują, że konsumpcja mediów o tematyce kryminalnej może wywoływać stan podobny do jazdy na rollercoasterze – mieszankę strachu, ciekawości i w końcu ulgi, gdy zagrożenie jest już za nami.
Zrozumienie mechanizmów zła
Ludzie naturalnie dążą do zrozumienia motywów stojących za najbardziej niezrozumiałymi czynami, takimi jak morderstwa. Badania wskazują, że fascynacja true crime może wynikać z chęci zrozumienia psychologii przestępców, co teoretycznie mogłoby pomóc w przewidywaniu i unikaniu niebezpieczeństw w rzeczywistym życiu. True crime pod tym kątem nie jest niczym nowym – historycznie podobną funkcję pełniły na przykład baśnie.
Edukacja i przygotowanie
Niektóre badania sugerują, że zwłaszcza kobiety mogą być zainteresowane true crime, ponieważ oferuje to wiedzę na temat przetrwania i strategii unikania zagrożeń. Poprzez słuchanie o realnych przypadkach, kobiety mogą uczyć się, jak radzić sobie w potencjalnie niebezpiecznych sytuacjach.
Fascynacja śmiercią
Śmierć jest nieodłącznym elementem życia, a jednocześnie czymś, co jest często tabuizowane i owiane tajemnicą. True crime pozwala ludziom bezpiecznie eksplorować temat śmierci, co może być formą przygotowania się na nieuchronność własnej śmierci, jak sugerują niektóre teorie psychologiczne. Ponieważ jednak śmierć dotyczy kogoś innego, daje to poczucie pewnej kontroli nad sytuacją.
Katharsis
Oglądanie lub czytanie o true crime może mieć również efekt katarktyczny, czyli oczyszczenia emocjonalnego. Badania wskazują, że konfrontacja z mrocznymi aspektami ludzkiej natury może prowadzić do uwolnienia napięć i lęków, co jest formą psychicznej ulgi.
Podsumowanie
Popularność formatów true crime jest złożonym zjawiskiem, które można wyjaśnić przez pryzmat różnych potrzeb psychologicznych – od poszukiwania emocji, przez dążenie do zrozumienia zła, po edukację i przygotowanie na ewentualne niebezpieczeństwa. Fascynacja mrocznymi aspektami ludzkiej egzystencji jest częścią ludzkiej natury, a true crime oferuje bezpieczny sposób na eksplorację tych tematów. Warto jednak pamiętać, że nadmierne zanurzenie się w tych treściach może mieć również negatywne skutki, takie jak wzrost lęku czy paranoja. Jak w każdej dziedzinie, kluczem jest umiar i zdrowa równowaga.
Bibliografia dotycząca badań naukowych: Poniżej znajduje się lista wybranych publikacji naukowych, które mogą posłużyć jako źródło informacji na temat psychologicznych aspektów fascynacji true crime:
- Vicary, A. M., & Fraley, R. C. (2010). Captured by True Crime: Why Are Women Drawn to Tales of Rape, Murder, and Serial Killers? „Social Psychological and Personality Science”.
- Schiappa, E., Gregg, P. B., & Hewes, D. E. (2006). The Parasocial Contact Hypothesis. „Communication Monographs”.
- Garofalo, C., & Velotti, P. (2021). Dark fascination: The role of trait psychopathy and exposure to violence in our interest toward true crime stories. „Personality and Individual Differences”.
- Scott, A. J., & Canter, D. V. (1997). The narrative construction of reality: An analysis of the crimes of Hannibal Lecter. „Studies in Crime and Crime Prevention”.
Należy zauważyć, że dostęp do niektórych publikacji może wymagać specjalistycznych baz danych lub subskrypcji akademickich. Warto również śledzić najnowsze wydania czasopism psychologicznych i kryminologicznych, które często publikują aktualne badania na temat zjawisk społecznych, w tym zainteresowania true crime.
Redo