Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
Siekiera to narzędzie, które może okazać się niezbędne w przydomowym gospodarstwie. Służy człowiekowi od lat do cięcia i rozłupywania drewna. Ma też bogatą historię. Na przestrzeni wieków zmieniały się materiały, z których siekiery były wykonywane, a sam sprzęt doczekał się szeregu udoskonaleń, jednak wgląd i zasada działania pozostały z grubsza takie same – wszakże nie zmienia się czegoś, co jest dobre. W poniższym tekście przedstawimy krótką historię siekiery, napiszemy, jak jest zbudowana i do czego możemy jej używać w pracach ogrodniczych w codziennym życiu. Przeczytaj nasz artykuł, by poznać fakty i ciekawostki na temat różnego rodzaju siekier!
Budowa siekiery
Siekiera składa się z trzonka i głowicy. Trzonek najczęściej wykonany jest z wytrzymałego drewna (jesion, hickory – a więc roślin wytrzymałych, które dobrze znoszą obciążenia dynamiczne) lub włókna szklanego. Trzonek siekiery jest długi, pozwalający trzymać siekierę oburącz, a tym samym nadać sile uderzenia większej mocy (długość trzonka to jedna z cech, które odróżniają siekiery od toporków – te drugie są narzędziami krótkimi, z których można korzystać jedną ręką). Z kolei głowica wykonana jest ze stali węglowej i wyróżniamy w niej następujące części:
- obuch (grzbiet głowicy),
- ostrze (czyli krawędź tnącą),
- czepiec i ucho (elementy łączące głowicę z trzonkiem przy pomocy nauszników),
- policzek i lico (krawędzie i powierzchnie głowicy bez specjalnych funkcji).
Od topora bojowego po narzędzie obecne w każdym domu – historia siekiery
Pierwsze narzędzia pełniące funkcję siekiery pojawiły się dziesiątki tysięcy lat przed naszą erą, gdy człowiek połączył podłużny kawałek kija z ostrym kamieniem. Następnie pojawiły się siekiery wykonane w całości z brązu, które zastąpiły narzędzia żelazne. Z czasem siekiera zaczęła ewoluować w stronę narzędzia służącego do walki – topory bitewne, halabardy, tomahawki to tylko niektóre z bardziej popularnych modeli, które kojarzymy z bronią Indian, wikingów czy rycerstwa. Idea narzędzia posiadającego wygodną rękojeść zakończoną ostrzem i cechującego się dużym zasięgiem, specjalnie się nie zmieniła na przestrzeni lat – założenia pozostają te same, zmieniły się natomiast materiały, z których siekiera jest wykonana, a poszczególne modele zostały dopasowane do różnego rodzaju pracy i różnego rodzaju drewna. W dalszych akapitach przyjrzymy się współczesnym odmianom siekier.
Podział siekier ze względu na funkcję
Siekiera to narzędzie, które może nam się przydać, jeśli zdecydujemy się na wycięcie w ogrodzie drzewa średniej grubości (do najgrubszych pni lepiej stosować piłę łańcuchową), albo gdy będziemy musieli pozbyć się niechcianych gałęzi lub konarów. Siekiera może również przydać się przy karczowaniu lub przygotowywaniu drewna na opał (niezależnie czy mowa o domowym kominku czy ognisku pod gołym niebem). Wyróżniamy kilka podstawowych rodzajów siekier dostępnych na rynku:
- siekiera uniwersalna – narzędzie, które przyda się w każdym domu, bo nadaje się do niemal każdej pracy,
- siekiera rozłupująca – ze względu na swą specyfikę przeznaczona jest przede wszystkim do przygotowywania drewna na opał, szczególnie przydaje się więc w gospodarstwie domowym, które jest ogrzewane piecem lub wyposażone w kominek.
- siekiera turystyczna – jej stosunkowo niewielkie rozmiary wyróżniają ją na tle pozostałych narzędzi, a wynikająca z tego poręczność sprawia, że siekiery turystyczne idealnie sprawdzają się, gdy przyjdzie nam mierzyć się z drobnymi gałęziami lub korzeniami, do których trudno się dostać operując pełnowymiarowym narzędziem,
- siekiera-karczownik – funkcjonuje jak maczeta i pozwala na przedarcie się przez gąszcz krzewów bądź zarośli.
Siekiery niestandardowe – dla lubiących gadżety
Poza podstawowymi modelami niekiedy możemy natknąć się również na bardziej wymyślne siekiery, wśród których znajdziemy między innymi:
- siekiera ze skrzydełkami, które skręcają przy uderzeniu – model popularny w Rosji oraz Stanach Zjednoczonych Ameryki, który teoretycznie wymaga mniejszej siły uderzenia, bo zainstalowany w głowicy mechanizm pomaga nam rozłupać belę drewna,
- siekiera z podwójnym ostrzem – popularna zwłaszcza wśród profesjonalnych drwali na terenie USA,
- Leveraxe – siekiera wynaleziona w Finlandii, która pozwala korzystać z metody „rąbania drewna ze skręcaniem (nadgarstka)” nawet osobom, które trzymają w dłoniach siekierę dopiero po raz pierwszy,
- siekiera cross-axe – siekiera rozłupująca polano na kilka na trzy lub cztery mniejsze fragmenty przy jednym uderzeniu (tradycyjna siekiera dzieli polano na dwie części).
Na co zwracać uwagę przy wyborze siekiery
Powyżej przedstawiliśmy kilka popularnych modeli siekier, które są dostępne zarówno w sklepach specjalistycznych, jak i w wielkich marketach budowlanych. Przy wyborze siekiery pamiętajmy jednak również o wadze (zbyt ciężkie narzędzie nie pozwoli nam na długą pracę, zbyt lekkie nie da spodziewanych efektów), długości (im dłuższy trzonek, tym większa siła uderzenia, nie powinien on jednak być dłuższy niż nasza wyprostowana ręka), materiale, z którego wykonana jest rękojeść i głowica oraz kształcie krawędzi tnącej. Mając to wszystko na uwadze z pewnością uda nam się wybrać najbardziej odpowiedni model siekiery.
Materiał partnera zewnętrznego
