Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
Codzienny pośpiech, nawarstwiające się obowiązki i problemy, trudne decyzje do podjęcia, traumatyczne doświadczenia – powodów, dla których doświadcza się stresu, jest wiele. Trudno jest całkowicie uwolnić się od jego przeżywania. Ale czy wiesz, jakie skutki może mieć stres dla Twojego zdrowia? Dowiedz się więcej na ten temat i zobacz, jak sobie poradzić.
Co to jest stres?
Stres jest reakcją organizmu na zdarzenia i doświadczenia, które wytrącają Cię ze stanu równowagi. To sytuacje, w których czujesz się zagrożony lub takie, z którymi nie jesteś sobie w stanie poradzić[1]. To naturalna odpowiedź ciała i umysłu na nową, nieznaną sytuację, która ma pomóc w adaptacji do niej i szybko podjąć właściwe działanie. Problem pojawia się jednak, kiedy stres przestaje być okazjonalnym i krótkotrwałym zjawiskiem i nabiera przewlekłego charakteru.
Czy każda forma stresu jest szkodliwa dla organizmu?
Chociaż stres jest postrzegany najczęściej jako zjawisko całkowicie negatywne, w rzeczywistości może przynieść też pozytywne efekty. Oczywiście pod pewnymi warunkami. Korzystny jest tak zwany eustres. Ta forma reakcji ma pozytywny wpływ na funkcjonowania człowieka, ponieważ:
- sprzyja szybkiemu podejmowaniu decyzji,
- zwiększa motywację do działania,
- pobudza do aktywności,
- sprzyja lepszej koncentracji i przezwyciężaniu trudności[2].
Warto przy tym pamiętać, że tzw. dobry stres pojawia się zazwyczaj w obliczu pozytywnych wydarzeń, na przykład takich jak ślub, start w ważnych zawodach czy egzamin. Niestety zdecydowanie częściej pojawia się stres negatywny, który niesie za sobą znacznie większe ryzyko, zwłaszcza gdy utrzymuje się przez długi czas.
Jak stres może zaszkodzić zdrowiu?
Stresu doświadcza się nie tylko w sferze psychiki. To kompleksowa reakcja fizjologiczna, która:
- aktywuje m.in. układ krwionośny, mięśniowo-szkieletowy, trawienny i nerwowy, a nawet odpornościowy,
- powoduje wzrost poziomu hormonów: adrenaliny, noradrenaliny, tyroksyny oraz kortyzolu, co może przełożyć się na przyspieszanie akcji serca, przyspieszenie oddechu czy wzrost ciśnienia krwi,
- gdy utrzymuje się przez długi czas, może niekorzystnie wpłynąć na funkcje poznawczo-percepcyjne oraz ogólny stan zdrowia psychicznego[3].
Jak zatem widać, przewlekły stres może się odbić zarówno na Twoim zdrowiu psychicznym, jak i fizycznym. Eksperci wskazują, że jego doświadczanie może sprzyjać rozwojowi:
- chorób układu krążenia – w tym miażdżycy tętnic wieńcowych i choroby niedokrwiennej serca[4], może być nawet czynnikiem sprawczym, który bezpośrednio wywoła zawał serca[5] (przy istniejącej wcześniej miażdżycy tętnic wieńcowych),
- chorób układu pokarmowego – np. zespołu jelita drażliwego czy zaostrzeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego[6],
- zaburzeń seksualnych i bezpłodności,
- chorobom autoimmunologicznym,
- chorobom skóry,
- podwyższonej podatności na infekcje,
- problemów z pamięcią i koncentracją[7].
To wystarczające powody, aby spróbować ograniczyć stres w swoim życiu – z myślą o dobrym zdrowiu oraz samopoczuciu.
Jak skutecznie walczyć z przewlekłym stresem?
Walka ze stresem nie jest łatwa, zwłaszcza w nowoczesnym świecie, pełnym wyzwań i trudnych sytuacji. Nie oznacza to jednak, że nie można z nim wygrać. Oto kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby zadbać o swoje ciało i umysł.
- Zadbaj o zdrowo zbilansowaną dietę
To, co jesz, ma ogromny wpływ na funkcjonowanie Twojego organizmu. Gdy dostarczasz sobie odpowiedniej ilości cennych witamin i innych składników odżywczych, łatwiej jest Ci radzić sobie z codziennymi wyzwaniami. Postaraj się np. o to, aby w Twoim jadłospisie znalazły się kwasy Omega-3, a zwłaszcza DHA, który przyczynia się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz prawidłowego widzenia przy dziennym spożyciu 250 mg DHA w połączeniu ze zdrowym trybem życia oraz zbilansowaną i zróżnicowaną dietą[8]. Znajdziesz go np. w margarynie Optima Neuro.
- Otocz się przyjaciółmi
Obecność bliskich osób to potężne wsparcie – tak potrzebne zwłaszcza w trudnych i stresujących sytuacjach. Nie bój się prosić o pomoc lub choćby o wysłuchanie w sytuacjach, gdy czujesz dużą presję.
- Spróbuj wyeliminować czynniki, które Cię stresują
Zastanów się, czy nie bierzesz na siebie zbyt wielu obowiązków. Być może rozwiązaniem problemów byłaby rezygnacja z tych, które na to pozwalają? Postaraj się też ćwiczyć asertywność – tak, by wiedzieć, kiedy powiedzieć „nie”.
- Ruszaj się na zdrowie!
Aktywność fizyczna może być dobrym sposobem na „przepracowanie” stresu i uspokojenie umysłu. Regularne, lekkie ćwiczenia, np. jazda na rowerze czy bieganie lub nordic walking to prosty sposób na lepszy stan organizmu. Możesz także spróbować technik relaksacyjnych, np. jogi czy medytacji.
Pamiętaj: jeśli czujesz, że problem ze stresem wymyka się spod Twojej kontroli, rozważ konsultację z lekarzem lub psychologiem i uchroń się przed negatywnymi skutkami przewlekłego stanu napięcia.
[1] https://www.mentalhealth.org.uk/a-to-z/s/stress
[2] N. Ogińska-Bulik, Czy doświadczanie stresu może służyć zdrowiu, Polskie Forum Psychologiczne, 2009, t. 14, nr 1 s. 33-45.
[3] https://osha.europa.eu/pl/publications/report-research-work-related-stress
[4] https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/50087220/stres_forum_PG-with-cover-page-v2.pdf
[5] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/lista/80066,stres-a-choroby-ukladu-krazenia
[6] https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/68171,stres-a-choroby-przewodu-pokarmowego
[7] https://zdrowie.pap.pl/strefa-psyche/stres-przyczyna-chorob-nie-zgadniesz-jak-wielu
[8] https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/3840
Materiał partnera
