Staw barkowy złożony jest z kilku stawów (staw mostkowo-obojczykowy, staw barkowo-obojczykowy, staw ramienny) i stanowi połączenie między kończyną górną a tułowiem. Charakteryzuje się największym zakresem ruchów ze wszystkich stawów organizmu, w związku z czym jest najbardziej wrażliwy na różnego rodzaju uszkodzenia.
Uszkodzenia stożka rotatorów
Jedną z najczęstszych przyczyn bolesności i upośledzenia sprawności barku stanowi uszkodzenie stożka rotatorów. Na jego budowę składają się cztery mięśnie obręczy barkowej, które stabilizują głowę kości ramiennej, unoszą i obracają ramię. Uszkodzenie stożka rotatorów może być skutkiem urazu, a także przewlekłych zmian degeneracyjnych i zwyrodnieniowych. Najczęstsze objawy to: ból, ograniczenie zakresu ruchów w stawie, nasilenie dolegliwości podczas unoszenia ramienia do góry, a także trzeszczenia i przeskakiwanie w barku.
Zespół ciasnoty podbarkowej
W przypadku tej jednostki chorobowej dochodzi do ucisku struktur należących do stożka rotatorów. Mechanizm polega na zmniejszaniu wielkości przestrzeni podbarkowej podczas unoszenia kończyny, w wyniku czego dochodzi do ucisku struktur, które znajdują się w jej obrębie. Wyróżnia się trzy etapy progresji tego zespołu: obrzęk i stan zapalny, który jest odwracalny, zwłóknienie i zapalenie ścięgien oraz ostrogi kostne i przerwanie ścięgien, które są nieodwracalne. Problem ten najczęściej dotyczy osób, które pracują z uniesionymi rękami, w wyniku czego mają miejsce powtarzające się mikrourazy oraz przeciążenia barku. Głównym objawem jest ból, który również występuje w nocy, ograniczenie lub całkowite zniesienie ruchomości w stawie oraz zaniki mięśniowe.
Bark zamrożony
Inaczej zarostowe zapalenie torebki stawowej, polegające na bolesnej utracie ruchów w stawie ramiennym, na które cierpi około 2-5% społeczeństwa w wieku od 40. do 60. roku życia. Osoby dotknięte tym schorzeniem doświadczają ograniczenia lub całkowitego zniesienia ruchu w stawie, ze względu na silne dolegliwości bólowe. Wśród przyczyn znajdują się: długotrwałe unieruchomienie, choroby neurologiczne np. dyskopatia szyjna, choroby metaboliczne np. cukrzyca, zmiany zapalne np. w wyniku reumatoidalnego zapalenia stawów, a także nowotwory. Objawy są różne w zależności od fazy choroby – od silnego bólu (nawet w nocy), aż po utratę ruchomości.
Zwichnięcie stawu barkowego
Zwichnięcie stawu barkowego najczęściej ma związek z intensywnym uprawianiem sportu i w zależności od kierunku przemieszczenia głowy kości ramiennej wyróżnia się: przednie (najczęstsze – 85% przypadków), dolne, tylne, górne, piersiowe. Zwichnięciu towarzyszy uszkodzenie torebki stawowej i sąsiednich więzadeł, czego efektem jest silny ból i trudność w poruszaniu ramieniem oraz sprężynowanie stawu podczas próby ruchu. Zwichnięcie wymaga jak najszybszego nastawienia przez lekarza.
Zwichnięcie stawu barkowo-obojczykowego
Uraz ten najczęściej powstaje jako rezultat upadku na wierzchołek barku, zwykle podczas aktywności fizycznej (np. u baseballistów). Wyróżnia się trzy stopnie zwichnięcia, począwszy od naciągnięcia torebki i częściowego przerwania więzadeł, po całkowite przerwanie wszystkich połączeń między obojczykiem a łopatką. Zwichnięcie objawia się silnym bólem i narastającym obrzękiem stawu, a także wysokim ustawieniem bocznej części obojczyka (widoczne przez skórę).
Jak postępować w przypadku urazu stawu barkowego?
Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest unieruchomienie uszkodzonego ramienia i skierowanie się do specjalisty. Wtedy lekarz dokładnie zbada kończynę, wykona niezbędne badania obrazowe (np. USG, RTG) i zleci leczenie adekwatne do urazu. W zależności od rodzaju kontuzji konieczne może być nastawienie uszkodzenia (w przypadku zwichnięć), okresowe unieruchomienie kończyny, iniekcje dostawowe, rehabilitacja np. kinezyterapia lub fizykoterapia, a nawet interwencja chirurgiczna. Nieodzownym elementem postępowania w przypadku urazów będzie także leczenie przeciwbólowe. Najczęściej odbywa się to z wykorzystaniem leków z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne). Które wykazują działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Na przykład lek zawierający deksketoprofen w granulacie do sporządzania roztworu doustnego, zaczyna działać szybko i można go w przypadku bólu ostrego stosować na pusty żołądek.
Przed zastosowanie jakiegokolwiek leku warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, bowiem w zależności od zawartej w składzie substancji czynnej NLPZ mogą różnić się siłą działania przeciwbólowego i przeciwzapalnego, a także szybkością działania oraz występowaniem działań niepożądanych. Niewłaściwe stosowanie leków może stwarzać zagrożenie dla zdrowia pacjenta.
Materiał partnera zewnętrznego