Suplementami diety nazywamy produkty będące uzupełnieniem codziennej, zbilansowanej diety. Dostępne są pod postacią tabletek, proszków bądź płynów, a w ich skład wchodzą witaminy i minerały. W suplementach związki te znajdują się w większych stężeniach niż w produktach naturalnego pochodzenia jak owoce czy warzywa (1).
Produkty uzupełniające dietę mogą być produkowane z roślin i surowców zwierzęcych jak np. olej lniany czy rybny. Suplementy dostępne są bez recepty w każdej aptece, niektórych drogeriach czy sklepach ogólnospożywczych. Często sięgamy po nie bezwiednie, zachęceni reklamą w telewizji czy przekonani o ich leczniczym działaniu.
Oto kilka faktów, które powinniśmy poznać zanim sięgniemy po suplementy.
Czy nasz organizm potrzebuje suplementów?
Osoby dbające o to, aby ich dieta była zbilansowana, bogata w produkty pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego, dostarczają zazwyczaj wystarczających ilości niezbędnych dla zdrowia witamin i minerałów. Suplementacja ma jedynie sens, kiedy cierpimy na niedobory jakiegoś związku lub wzrasta zapotrzebowanie na konkretną substancję (2,3). Dobrym przykładem jest witamina D, którą powinniśmy przyjmować w okresie miesięcy zimowych. Witamina ta produkowana jest w komórkach skóry pod wpływem działania promieni słonecznych, dlatego większość z nas cierpi na jej niedobory w okresie zimy, gdy dostęp do światła słonecznego jest ograniczony. Aby zapobiec negatywnym skutkom jej braku w okresie jesienno-zimowym zaleca się regularną suplementację (4,5). Suplementację warto również rozpocząć w okresach, gdy zapotrzebowanie naszego organizmu na witaminy czy minerały rośnie. Do takich sytuacji należy na przykład stresujący okres życia, w trakcie którego warto dostarczać organizmowi dodatkowych porcji łatwo przyswajalnego magnezu (6). Magnez regularnie suplementować powinny też osoby nie mogące obejść się bez codziennej kawy, gdyż jej spożywanie sprzyja wydalaniu tego minerału z organizmu (7). W sezonie przeziębienia i grypy warto natomiast sięgnąć po cynk i witaminę C, które poprzez pozytywny wpływ na nasz układ immunologiczny wspomagają walkę z infekcjami (8). Szeroki wybór sprawdzonych suplementów diety możesz znaleźć na stronie http://www.apteczkadomowa.pl/.
Czy suplementy mogą zaszkodzić naszemu zdrowiu?
Witaminy i minerały, ze względu na rolę jaką pełnią w regulacji licznych procesów w naszym organizmie, mogą nie tylko przynosić korzyści, ale również być źródłem problemów zdrowotnych. Obecna moda na przyjmowanie suplementów w dużych dawkach, bez kontroli lekarskiej, niesie za sobą poważne ryzyko. Zdarza się, że skuszeni obietnicami pozytywnego działania na samopoczucie i zdrowie, bez zastanowienia sięgamy po witaminy w ilościach przekraczających zalecane dzienne spożycie (RDA). Pamiętajmy jednak, że witaminy czy minerały przyjmowane w nadmiarze nie tylko nie przyniosą żadnych dodatkowych korzyści, ale co więcej w niektórych przypadkach mogą być źródłem nieprzyjemnych skutków ubocznych jak np. biegunki przy nadmiarze witaminy C. Co więcej długotrwałe przyjmowanie wysokich dawek witamin czy minerałów może przyczyniać się do rozwoju chorób np. nadużywanie witaminy A sprzyja osteoporozie (9), a długotrwałe stosowanie wysokich dawek witaminy E (400 IU) zwiększa ryzyko raka prostaty o kilkanaście procent (3).
Sięgając po suplementy nie zapominajmy nigdy, że pomimo powszechnej dostępności, musimy uważać z ich przyjmowaniem. Suplementację warto rozpocząć w sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania, które opisano powyżej, lub w przypadku stwierdzonych niedoborów.
- What are dietary supplements? Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 8 wrzesień 2016 [cytowane 21 sierpień 2018]; Pobrano z: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0072609/
- Rautiainen S, Manson JE, Lichtenstein AH, Sesso HD. Dietary supplements and disease prevention-a global overview. T. 12, Nature Reviews Endocrinology. 2016. s. 407–20.
- Kamangar F, Emadi A. Vitamin and mineral supplements: Do we really need them? T. 3, International Journal of Preventive Medicine. 2012. s. 221–6.
- Pludowski P, Holick MF, Grant WB, Konstantynowicz J, Mascarenhas MR, Povoroznyuk V, i in. Vitamin D supplementation guidelines. J Steroid Biochem Mol Biol [Internet]. 2018;175:125–35. Pobrano z: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0960076017300316
- Institute of Medicine. Calcium and vitamin D. T. 32, Endocrinology and Metabolism Clinics of North America. 2003. 181-194 s.
- Cuciureanu MD, Vink R. Magnesium and stress [Internet]. Magnesium in the Central Nervous System. University of Adelaide Press; 2011 [cytowane 21 sierpień 2018]. Pobrano z: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29920004
- DiNicolantonio JJ, O’Keefe JH, Wilson W. Subclinical magnesium deficiency: A principal driver of cardiovascular disease and a public health crisis. T. 5, Open Heart. 2018.
- Maggini S, Beveridge S, Suter M. A combination of high-dose vitamin C plus zinc for the common cold. J Int Med Res. 2012;40(1):28–42.
- Crandall C. Vitamin A Intake and Osteoporosis: A Clinical Review. J Women’s Heal [Internet]. 2004;13(8):939–53. Pobrano z: http://www.liebertonline.com/doi/abs/10.1089/jwh.2004.13.939
Materiał partnera zewnętrznego