Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
Zapalenie zatok jest dokuczliwą dolegliwością, która może dopaść każdego, niezależnie od płci i wieku. Objawia się ono charakterystycznym bólem nasilającym się przy pochylaniu i uczuciem ogólnego dyskomfortu. Czym właściwie są zatoki, jakie są przyczyny ich zapalenia i w jaki sposób wygląda leczenie? Sprawdźmy.
Zatoki – definicja, funkcje, podział
Zatoki są przestrzenią pneumatyczną w kościach twarzoczaszki, które mają bezpośrednie połączenie z jamą nosową. Z definicji “pneumatyczny” oznacza “zasilony energią sprężonego powietrza lub gazu”. W medycynie kości o charakterze pneumatycznym to kości lekkie, zawierające puste przestrzenie, wypełnione błoną śluzową lub powietrzem. Tak właśnie jest w przypadku zatok, które zaczynają rozwijać się już w życiu płodowym, a wymiary ostateczne osiągają po 20. roku życia.
Do funkcji zatok należą:
- oddechowa – wyrównywanie różnicy ciśnień podczas oddychania
- mechaniczna – ochrona mózgoczaszki przed urazami
- termiczna – ogrzewanie oczodołów i czaszki
- statyczna – zmniejszają wagę twarzoczaszki
- fonetyczna – ochrona ucha wewnętrznego przed przewodzeniem własnego głosu
U człowieka rozróżniamy cztery rodzaje zatok. Są to :
- zatoki szczękowe – mieszczą się obustronnie w trzonie szczęki,łączą się z jamą nosową przez rozwór szczękowy, przyjmują kształt piramidy a ich pojemność wynosi około 24 cm ³.
- zatoki czołowe – parzysta przestrzeń w kościach czaszki, prawą i lewą część oddziela od siebie zagroda zatok czołowych, położona jest nad oczodołami i może przyjmować różne kształty
- komórki sitowe – najmniejsze z zatok, składające się z jamek kostnych przedzielonych blaszkami kostnymi, każda z jamek kostnych wyścielona jest błoną śluzową, umownie dzieli się je na przednie i tylne
- zatoki klinowe – leży w trzonie nieparzystej kości klinowej, ma nieregularny kształt, wciskają się w nie przysadka, nerw wzrokowy i tętnica szyjna wewnętrzna
Przyczyny i rodzaje zapalenia zatok
Zapalenie zatok jest chorobą błony śluzowej, które może być wywołane zakażeniem wirusowym, bakteryjnym i grzybiczym – po przedostaniu się do zatok zaczynają się namnażać i wywoływać charakterystyczne objawy. Przyczyną zapalenia mogą być również alergeny czyli substancje uczulające. Niekiedy zdarza się, że zapalenie jest skutkiem ubocznym przyjmowania leków lub ma podłoże hormonalne.
Ze względu na przebieg zapalenia możemy wyróżnić:
- ostre zapalenie zatok – jest krótkotrwałym stanem zapalnym, które utrudnia odprowadzenie wydzieliny z nosa i zatok, objawy utrzymują się nie dłużej niż 3 tygodnie, a po wyleczeniu błona śluzowa wraca do poprzedniego stanu
- nawracające zapalenie zatok – za nawracające uznaje się takie, które występuje przynajmniej 4 razy w roku, ale ich charakter nie wpływa na trwałe zmiany w błonie śluzowej
- przewlekłe zapalenie zatok – mówimy o nim wtedy, gdy objawy utrzymują się powyżej 6 tygodni, lub jeżeli w ciągu roku wystąpiły więcej niż 4 razy a objawy i trwały dłużej niż 10 dni, powodują zmiany w błonie śluzowej, które są widoczne podczas tomografii komputerowej
Zatoki – objawy, diagnostyka i leczenie
Dla wirusowego zapalenia zatok najbardziej charakterystycznym objawem jest wyciek wydzieliny o typowym żółtym zabarwieniu i uczucie zatkanego nosa. Pojawia się drapanie w gardle, które może wywoływać kaszel. Ze względu na zalegającą wydzielinę może dochodzić do opuchlizny powiek i osłabienie zmysłu węchu. Ból towarzyszący zapaleniu często mylony jest z bólem migrenowym, który nasila się podczas pochylania. Zapaleniu często towarzyszy stan podgorączkowy.
W przypadku wystąpienia powyższych objawów zaleca się natychmiastową wizytę w gabinecie lekarskim w celu uniknięcia groźnych powikłań. Po zebranym wywiadzie lekarz przeprowadza badanie laryngologiczne. Pierwszym etapem jest tzw. badanie palapacyjne, czyli wykonane poprzez uciskanie dłońmi miejsc chorobowych. W przypadku badania pod kątem wykrycia zapalenia zatok uciskane są twarz i szyja. Ma to na celu wykrycie miejsca, w którym pacjent odczuwa ból i dyskomfort. Kolejnym etapem jest rynoskopia, czyli wziernikowanie nosa. Do jej przeprowadzenia używa się odpowiedniego wziernika, który pozwala ocenić stan przewodu nosowego i jamy nosowej. W celu dokładniejszego zbadania i charakterystyki zapalenia lekarz może zlecić badanie obrazowe. Najczęściej jest to tomografia komputerowa, polegająca na badaniu promieniami rentgenowskimi w specjalnie przeznaczonym do tego tunelu.
Do leczenia zapalenia zatok zaleca się :
- stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych
- inhalacje ( wystarczy miska z gorącą wodą)
- picie dużej ilości płynów
- okłady z gorącego ręcznika
- nawilżanie błony śluzowej nosa (sprawdzi się roztwór z soli fizjologicznej)
KLE